Veel van de gebakken en gefrituurde dingen die we tegenwoordig kunnen krijgen op de markt, in een cafe en voor thuis, zijn bereid met zonnebloemolie. Nu denken de meesten van ons dat dit geen probleem is. Zonnebloemolie is immers rijk aan Omega-6? En dat hebben we toch nodig? Helaas ligt de werkelijkheid iets genuanceerder, zoals met bijna alles aangaande gezondheid. Een overzicht…
Omega-6
Omega-6 is een meervoudig onverzadigd vetzuur (MOV), tesamen met Omega-3. Deze zijn weer verder onder te verdelen in verschillende onderdelen. De belangrijkste onderdelen van Omega-3 zijn DHA en EPA, het belangrijkste onderdeel van Omega-6 is Arachidonzuur. Arachidonzuur is essentieel voor het stoppen van ontstekingsprocessen, werkt bloeddrukverlagend, remt trombosevorming en de aanmaak van cholesterol en stimuleert afweercellen. Op zich dus hele goede eigenschappen. Arachidonzuur zit voornamelijk in wild en zoetwatervis.
Een andere bron van Omega-6 is linolzuur, iets dat we kennen van de zonnebloemolie. Linolzuur zit veel in granen, zonnebloem- en maiskiemolie e.a. Het probleem met linolzuur is dat dit wel omgezet kan worden in Arachidonzuur, maar dat dit verzadigde vetten nodig heeft om dit te doen. Is hier niet voldoende van aanwezig, of anders gezegd: wordt er naar verhouding meer linolzuur genuttigd dan Omega-3 vetzuren, dan vindt er een zgn. stapeling van linolzuur plaats. En dit werkt ontstekingsprocessen in de hand.
Dus linolzuur op zich is niet slecht, het is de verhouding waarin en de manier waarop het genuttigd wordt dat een probleem geeft. Eigenlijk zou je linolzuur koud en rauw moeten nemen in de vorm van bijvoorbeeld koudgeperste zonnebloemolie.
Andere bronnen van linolzuur zijn:
- Planten margarine
- Zonnebloem olie
- Mais(kiem) olie
- Tarwekiemolie
- Soja olie (sla olie)
HNE wordt gevormd uit de oxidatie van linolzuur, andere onderzoekers hebben deze stof gekoppeld aan ziekten zoals aderverkalking, beroertes, Parkinson’s, Alzheimer, Huntingdon en leveraandoeningen. Bron.
Margarine
Het probleem verder met (goedkope) zonnebloemolie, margarines en slaolie is dat deze grotendeels uit linolzuur bestaan vanwege de zogenaamde goede eigenschappen van Omega-6. Dit is op zich geen verkeerd statement, maar het wordt helaas niet waargemaakt door het product zelf. Dit komt omdat margarines zodanig bewerkt zijn dat de anders vloeibare onverzadigde vetten vast worden. Dit doen ze de door watermoleculen toe te voegen aan de vetcellen waardoor ze vast van structuur worden. Dit proces wordt ook wel hydrogenering genoemd. Verder zijn er hoge temperaturen (260 graden Celcius) nodig om deze reactie te bewerkstelligen. Verhitting dus, van linolzuur, plus hydrogenering. En ik denk dat het wel bekend is wat voor soort vet gehydrogeneerd vet is… precies: TRANSVET! Het allerslechtste vet dat er bestaat.
Op twee manieren
We worden dus op verschillende fronten volgestopt met ontstekingsopwekkend linolzuur of een overschot aan Omega-6 en met transvetten: Via margarines in koekjes, caramel, pindakaas, cake en gebak en via het frituutvet dat we gebruiken of dat horecabedrijven en loempia mensen gebruiken. Dus het is tamelijk lastig om het te omzeilen. Dit gezegd hebbende zijn er natuurlijk wel dingen die je makkelijk kunt doen. Als eerste is het vermijden van de koek en cake sectie van je supermarkt zeer belangrijk. Ook broodbeleg en bepaalde toetjes (vooral met koek en/ of caramel) kunnen transvet bevatten. Ten tweede adviseer ik om te frituren in kokosolie of ossewit.
Verder is het belangrijk de balans Omega-3/ Omega-6 goed te krijgen. Voor een goede balans moet je denken aan een verhouding van 2:1 dus voor elk voedingsmiddel dat Omega-6 bevat moet je twee keer een Omega-3 voedingsmiddel nuttigen. En zorg dat je zoveel mogelijk rauwe, koudgeperste olie nuttigt.
Hoe zat het ook alweer?
- Linolzuur is een onderdeel van de Omega-6 familie. Er zijn dus andere en betere bronnen van Omega-6 te krijgen dan alleen uit linolzuur. Denk aan wild vlees en zoetwatervis.
- Linolzuur is oke zolang het rauw (dus koud geperst) en onverhit gegeten wordt. Zodra linolzuur verhit wordt, wordt het in essentie kankerverwekkend.
- Een stapeling van linolzuur, dus een teveel aan linolzuur in je dieet, werkt allergieen, ontstekingen en astma in de hand. Mocht je regelmatig last hebben van ontstekingen in je lichaam, dan is het waardevol te kijken naar de hoeveelheid linolzuur die je tot je neemt.
© 2010-2012 Eet Goed, Voel je Goed. ALL RIGHTS RESERVED.
Dennis zegt
1 mei 2016 at 11:54Hallo, je schrijft dit: “Het probleem met linolzuur is dat dit wel omgezet kan worden in Arachidonzuur, maar dat dit verzadigde vetten nodig heeft om dit te doen. Is hier niet voldoende van aanwezig, of anders gezegd: wordt er naar verhouding meer linolzuur genuttigd dan Omega-3 vetzuren, dan vindt er een zgn. stapeling van linolzuur plaats. En dit werkt ontstekingsprocessen in de hand.” Dit impliceert dat omega-3 vetten verzadigd zijn, wat natuurlijk niet waar is. Wat bedoel je hier te zeggen?
Dennis(Quote) (Reageer)
Helma32 zegt
12 oktober 2012 at 19:35Hoi heleen, ik heb laatst koolzaadolie gekocht. Ken je dat? Het smaakt en ruikt vergelijkbaar als roomboter. Volgens de verkoper kan deze tegen hogere temperaturen, zonder verbranding. Ik ben benieuwd naar iemand reactie. Ge helma
Helma32(Quote) (Reageer)
Anonymous zegt
5 augustus 2012 at 10:10Ik vroeg mij af hoe het zit als je er mee bakt. Ik gebruik zonnebloem olie om muffins te maken. Is dit dan ook niet goed voor je?
Is hier een goed alternatief voor?
Anonymous(Quote) (Reageer)
Heleen Quantrill zegt
5 augustus 2012 at 12:41Ligt eraan welke zonnebloemolie je gebruikt. De koudgeperste, biologische zonnebloemolie is oké, maar ik zou je adviseren om kokosolie te gebruiken in je muffins. Deze olie is wel hittebestendig namelijk.
Groetjes
Heleen
Heleen Quantrill(Quote) (Reageer)
Heleen Quantrill zegt
10 januari 2012 at 17:08Supertip! Er zijn best veel mensen die mij vragen waar ze hun vlees in kunnen bakken en dit is een erg lekkere combi. Dankjewel!
Heleen Quantrill(Quote) (Reageer)
Garnalen Hobby zegt
10 januari 2012 at 16:57Ik bak nu sinds een paar dagen het vlees in een beetje kokosolie met een smaakje (vaak knoflook), met een beetje roomboter (die nieuwe om in te bakken/braden). Het spat gelukkig helemaal niet, en het resultaat is echt heel goed. Vlees wordt lekker bruin en smaakt heerlijk.
Garnalen Hobby(Quote) (Reageer)
Garnalen Hobby zegt
10 januari 2012 at 16:56This comment has been removed by the author.
Garnalen Hobby(Quote) (Reageer)
Heleen Quantrill zegt
7 januari 2012 at 23:45Stabiliteit heeft alles te maken met oxidatie. Onverzadigde vetten zijn gevoeliger voor oxidatie (ranzig worden) dan verzadigde vetten. Verhitting brengt oxidatie teweeg, vandaar dat het beter is om in verzadigde vetten te bakken en frituren en onverzadigde vetten onverhit te gebruiken.
Frituren kan dus heel goed in ossewit of kokosolie. Vlees bakken in boter (langzaam verhitten anders spat het) en salades opmaken met olijfolie.
De boter waar jij naar verwijst heb ik ook gezien. Ik zal eens kijken wat er in zit. Op de website van Botergoud word ik niet wijzer, geen ingredienten vermeld… Maar als je niet wilt dat je boter gaat spatten, kun je ghee of geklaarde boter gebruiken. Ik heb een post geschreven over hoe je geklaarde boter kunt maken. Dit proces verwijderd heel mild de eiwitten uit de boter en je houdt boterolie over. Dit is heel stabiel en smaakt heerlijk. En spat niet 😉
En nu ga ik echt naar bed! 😉
Heleen Quantrill(Quote) (Reageer)
Garnalen Hobby zegt
7 januari 2012 at 23:38Je leest steeds vaker dat je niet mag bakken en frituren in olijfolie. Dat het niet stabiel blijft oid. Beetje verwarrend want aan de andere kant hoor je weer dat je het beste kunt bakken in olijfolie met een beetje roomboter.
Sinds kort (of het is me nu pas opgevallen) verkopen ze ook speciale pakjes roomboter, speciaal voor bakken en braden. Is dit eventueel beter dan gewone roomboter?
Garnalen Hobby(Quote) (Reageer)
Anonymous zegt
6 november 2012 at 15:23dit is boter die niet spettert, zoals de niet gekarnde gewone boter die je normaal altijd koopt. die is n.a.v. bijv. een artikel in de telegraaf en een tv programma ik dacht kassa. boerenboter echte, spettert niet. carlsbourgh blauwe verpakking b.v. koop ik in belgie. de isgny beurre barrate kan je hier en daar in nederland kopen,
Anonymous(Quote) (Reageer)
Heleen zegt
18 oktober 2010 at 17:36Lijnzaadolie, notenolie, visolie, sesamolie en raapzaadolie zijn bronnen van Omega-3. En je hebt helemaal gelijk vwb dieren uit de bio-industrie. Nog een reden om op te passen met extra omega-6 inname. Laat ik trouwens duidelijk zijn: Omega-6 is niet slecht! We krijgen er alleen veel te veel van binnen en compenseren dat niet of nauwelijks met Omega-3 inname. (Even generaliseren, excuses hiervoor…)
Heleen(Quote) (Reageer)
gusta zegt
18 oktober 2010 at 16:27En lijnzaadolie, visolie,notenolie, sesamolie,raapzaadolie?En is het niet zo dat het vlees van dieren uit de bioindustrie veel omega 6 bevat,vooral door de slechte voeding die ze krijgen?
gusta(Quote) (Reageer)