Overmatige Bezorgdheid: Spelen tekorten een Rol?

Worstel jij met overmatige bezorgdheid? Het kan waardevol zijn om naar je voeding te kijken.

Grote Hersenen = Overmatige Bezorgdheid

Wij mensen hebben grote hersenen. Daarmee hebben we iets dat dingen als uitvinden, creativiteit en plannen mogelijk maakt: We denken vooruit, we maken plannen voor de toekomst. Hiermee hebben we de wereld veroverd, maar het heeft ook een keerzijde: We maken ons overmatig zorgen. Je van tijd tot tijd zorgen maken, is geen probleem. Als iemand ziek is, je je baan kwijtraakt of je kind gepest wordt, is het niet meer dan logisch dat je je daar zorgen over maakt. Dit geeft een signaal naar de hersenen dat we er iets aan moeten doen. We gaan op zoek naar ander werk, brengen de zieke persoon naar de dokter en helpen in huis, of gaan naar school om eens een stevig gesprek te voeren. Ons zorgen maken leidt niet altijd tot een oplossing, maar het spoort ons wel aan tot actie en vaak is dit een goeie reactie.

Maar overmatige bezorgdheid kan ook irrationeel zijn. We zien overal beren op de weg, denken dat iedereen continu bezig is met ons en over ons roddelt of oordeelt, we leven continu in angst dat er iets mis zal gaan, hetzij groot dan wel klein. Feit is dat wat er in de toekomst ligt, niet in onze macht ligt daadwerkelijk te beïnvloeden. En een gebrek aan controle over dingen, geeft veel mensen stress en een overmate aan bezorgdheid.

Om een enigszins prettig leven te hebben, is het goed om deze manier van denken te beperken en er beter mee om te gaan. Eén manier waarop we dit kunnen doen, is er voor te zorgen dat ons voedingspatroon genoeg voedingsstoffen bevat waarvan studies hebben aangetoond dat ze een belangrijke rol spelen bij het geestelijk welbevinden van de mens.

Door eerst naar voeding te kijken en daar zoveel mogelijk positieve veranderingen in te brengen, heb je een gedegen basis te pakken om je overmatige bezorgdheid een halt toe te roepen. Daarnaast kan het waardevol zijn om aan te vullen met een supplement. Hieronder beschrijf ik een aantal vitaminen en mineralen die in dit verhaal een belangrijke rol spelen. Hopelijk geeft jou dit handvaten om na te gaan of en waar je verder aan zou kunnen vullen met een supplement.

Magnesium

Hier zou ik dus moeten vertellen dat magnesium betrokken is bij meer dan 400 belangrijke processen in het lichaam. Maar dat ga ik niet doen. 🙂 Ik hou het hier bij: Magnesium is heel belangrijk, lijkt een grote rol te spelen bij overmatige bezorgdheid en velen van ons zullen er niet genoeg van binnen krijgen.

Magnesium suppletie reduceert subjectieve bezorgdheid (de enige soort waar het om gaat) bij mensen die ‘overmatig bezorgd’ zijn en bij vrouwen met het premenstrueel syndroom.

Magnesiumrijke voedingsmiddelen zijn o.a.:

• Spinazie
• Amandelen
• Pure chocolade
• Zalm
• Cashewnoten
• Zwarte bonen
• Avocado

Omega-3

Studies gedaan met verslaafden laten zien dat aanvullen met ruim voldoende visolie om het EPA niveau in het bloed te verhogen, overmatige bezorgdheid en angsten terugdringt. Aanvullen met DHA (die andere Omega-3 vetzuur) woede terugdringt. Een toename van EPA in het bloed is een voorspellende factor voor een afname in overmatige bezorgdheid.

Bij gezonde, jonge geneeskunde studenten verlaagde een Omega-3 supplement (2 gram EPA, 350 mg DHA) ontstekingen en overmatige bezorgdheid. Een follow-up analyse liet zien dat een betere verhouding omega-6: omega-3 in het bloed ook hielp bij het terugdringen van overmatige bezorgdheid.

Bij vrouwen die net zwanger waren, stond een hoge DHA bloedwaarde gelijk aan veel minder overmatige bezorgdheid.

Voeding rijk aan omega-3 vetzuren zijn o.a.:

• Vette vis als haring, makreel, zalm of sardientjes
• Noten en zaden als walnoten, hennepzaad en chiazaad
• Levertraan
• Krill (klik hier voor hoge kwaliteit krill-olie)

Choline

Bij ouderen die lage choline gehaltes hadden, bleek dat ze gevoeliger waren voor overmatige bezorgdheid en angsten (niet depressies). Bij ouderen die wel hoog scoorden op choline, bleek dat ze beter bestand waren tegen overmatige bezorgdheid. In studies met dieren lijkt het er ook op dat een choline tekort iets is dat van moeder op (ongeboren) kind overgedragen wordt. Wanneer de moeder een dieet eet dat weinig choline bevat, dan heeft het kind ook een tekort bij geboorte en vice versa.

Eieren zijn de beste bron van choline. Lever is een goeie tweede.

Carnosine

Carnosine werkt als een antioxidant voor de hersenen, het vangt vrije radicalen af en verlaagt ontstekingen. We hebben net bij de omega-3 kunnen lezen dat oxidatieve stress is gelinkt en wellicht noodzakelijk is, voor overmatige bezorgdheid. Er is ook een supplement voor carnosine. Dit kan helpen bij het terugdringen van overmatige bezorgdheid en herstel van stress-gerelateerde vermoeidheid versnellen.

Carnosine vind je in vlees, elk soort vlees.

Zink

Een zinktekort blijft de kop op steken bij mensen met overmatige bezorgdheid, zoals bij Chinese mannen of Amerikanen. Is dit slechts toeval? Waarschijnlijk niet. Bij een follow-up met de zeer bezorgde en angstige Amerikanen, bleek een toename aan zink om het tekort op te lossen, te helpen bij het terugdringen van die zorgen en angst.

Zink vind je voornamelijk in:

• Voedsel uit de zee zoals vis, schaaldieren en zeewier.
• In mindere mate, maar nog altijd zeer de moeite van het consumeren waard, in pompoenpitten en kikkererwten.
• Cacaopoeder
• Bij grote behoefte is een supplement aan te raden.

Taurine

Taurine is een aminozuur dat we gebruiken om GABA aan te maken. GABA is een rustgevende neurotransmitter. Als het ruim voldoende aanwezig is in het lichaam veroorzaakt het een staat van rust en ontspanning. Mensen die worstelen met overmatige bezorgdheid of angststoornissen hebben vaak een verlaagd GABA niveau.

De beste bronnen voor taurine zijn dierlijke producten, met name runder- en lamsharten.

Antioxidanten

Als laatste wil ik een shout-out doen voor de antioxidanten. In dit hele verhaal krijgen antioxidanten in de reguliere geneeskunde geen extra aandacht. Ze worden als niet essentieel beschouwd. Maar daar ben ik het niet mee eens. Ze zijn wel degelijk essentieel. Ze zijn door de eeuwen heen de constante factor geweest in ons voedingspatroon. Ons lichaam ‘verwacht’ ze. Het is slechts in de laatste 100 jaar dat voeding rijk aan antioxidanten meer en meer vervangen is door sterk bewerkt fabrieksvoedsel.

Antioxidanten bieden bescherming tegen het soort oxidatieve stress die veroorzaker lijkt te zijn bij overmatige bezorgdheid. Door antioxidanten naar de achtergrond te verwijzen met betrekking tot dit verhaal is niet verstandig.

Combinaties

Ons voedsel is altijd een combinatie van voedingsstoffen. Nooit vind je in de natuur een voedingsmiddel dat uit slechts één voedingsstof bestaat, het gaat altijd gepaard met een macro-nutriënt als vet, eiwit en/ of koolhydraat. Dit betekent dat er dus ook altijd meerdere vitaminen en/ of mineralen in zitten. Dit zorgt er voor dat ons lichaam het goed kan opnemen en gebruiken. Aanvullen met een supplement is dus alleen waardevol als je met je dieet er voor zorgt zoveel mogelijk voedingsstoffen binnen te krijgen.

Daar staat tegenover dat door intensieve landbouw en gebruik van bestrijdingsmiddelen veel belangrijke vitaminen en mineralen minder veel voorkomen en/ of dat de opname daarvan (veel) minder efficiënt verloopt. Dat is waar suppletie dan een goeie rol kan spelen. Omdat het je kan helpen om chronische problemen beter op te lossen. Kijk dan ook naar de combinaties. Bepaalde vitaminen en mineralen werken beter als ze gecombineerd worden met iets anders.

Zink en magnesium werken beter samen tegen post-natale stress dan elk afzonderlijk. Hetzelfde geldt voor vitamine B6 en magnesium—deze combinatie werkt beter bij het reduceren van PMS-gerelateerde angststoornissen dan alleen magnesium. Dit zou je nu dus niet meer moeten verrassen. We zijn wat we eten en veel voedingsmiddelen bevatten veel van de bovengenoemde vitaminen en mineralen tegelijk en in ruime hoeveelheden. 

Bijvoorbeeld:

• Oesters bevatten veel zink, omega-3 vetzuren, taurine en selenium.
• Lever bevat veel zink, taurine, carnosine en choline.
• Spinazie is rijk aan magnesium en antioxidanten.

Hierom is het dus belangrijk om divers te eten.

Conclusie

Veel Nederlanders hebben wel eens te maken met overmatige bezorgdheid. Vrouwen zijn gevoeliger hiervoor dan mannen. Door naast psychische hulp ook te kijken naar voeding en eventueel suppletie, heb je groter kans van slagen en verbetering. Tekorten in voeding zijn niet de hoofdreden waarom mensen rondlopen met overmatige bezorgdheid, maar ze spelen wel degelijk een grote rol.

Overmatige bezorgdheid is een complex onderwerp. Een kant-en-klare oplossing is er niet. Als overmatige bezorgdheid jouw leven beheerst (langer dan 6 maanden en niet meer relatief aan datgene waar je je zorgen over maakt), is het verstandig om hier met een professional over te praten. Kijk daarnaast naar je voedingspatroon om te zien of daar ook winst in te behalen valt. Voor nu wilde ik me richten op mogelijke tekorten die hier een rol in spelen. Dit zijn dingen die eenvoudig aan te pakken zijn en vaak ook verbetering laten zien.

En ik hoor graag van jullie. Wie van jullie heeft hier mee te maken? Wat heb jij gedaan/ doe jij om hier beter mee om te gaan? Heb je het idee dat bepaalde voedingsmiddelen een trigger kunnen zijn? Ik hoor het graag!

Voor nu bedankt voor het lezen en fijne dag allemaal.