Heb je vorige maand het artikel over het GAPS dieet gelezen? Interessant, hè? Maar ook best overweldigend. GAPS staat voor ‘Guts And PSychology’. De link tussen de hersenen en de darmen dus. En hoe je die door middel van een (streng) protocol kunt herstellen.
Meer en meer kennis komt naar buiten dat wanneer we goed voor onze darmen zorgen, dit directe positieve gevolgen heeft voor onze hersenen – ons gemoed, denken en functioneren. En dit is heel wat waard, dus de moeite nemen voor een dieet als GAPS is echt niet zo’n gek idee.
Maar hoe begin je en wat moet je allemaal doen? Toen ik voor het eerst met dit dieet in aanraking kwam, zo’n negen jaar geleden, was het een typisch gevalletje ‘interessant, maar niet te doen’. Inmiddels is er meer informatie over dit onderwerp beschikbaar en zijn er zelfs therapeuten die zich hierin specialiseren. Reden genoeg dus om het te proberen! In dit artikel zal ik proberen om de grote lijnen van het dieet neer te zetten. Het doel is om jou van informatie te voorzien zodat je beter kunt inschatten of het GAPS introductiedieet te doen is.
Tip: Lees echt eerst het eerste artikel over het GAPS dieet voordat je hier verder leest. De context en het hoe en waarom worden je dan veel duidelijker.
Doel van het GAPS introductiedieet
Kort gezegd is het doel van het GAPS introductiedieet om de darmwand te herstellen en de darmflora nieuw leven in te blazen door middel van voeding en probiotica. De darmen zullen tot rust komen en zich kunnen herstellen waardoor darm-gerelateerde klachten zullen verdwijnen of kalmeren.
GAPS Introductiedieet
Het introductiedieet is precies dat: het introduceert jou met het GAPS dieet en baant als het ware de weg voor het volledige GAPS dieet.
Hoe te beginnen?
Om te beginnen doorloop je eerst een aantal stappen:
- Bepaal allereerst of je een aandoening hebt waar het GAPS dieet bij kan helpen. Bijvoorbeeld lekkende darm of PDS.
- Verdiep jezelf in wat je wel en niet kan eten.
- Lees het GAPS boek zodat je goed begrijpt hoe het werkt – kennis van zaken over dit dieet zorgt ervoor dat je beter in staat bent het te volgen.
- Leer jezelf de volgende basisrecepten maken:
- Bouillon van botten
- Gefermenteerde groenten
- Ghee (geklaarde boter)
- Maak een menuplan gebruikmakend van de informatie uit het boek.
- Bepaal een startdatum en begin! Al dan niet met behulp van een therapeut.
GAPS introductie stadia
Het GAPS introductiedieet kent een zestal stadia die je doorloopt om voedingsmiddelen te elimineren en vertrouwd te raken met de GAPS manier van eten en koken. In het zesde stadium heb je een soort voorportaal bereikt van het eigenlijke GAPS dieet. Je doorloopt deze introductie om klachten een halt toe te roepen en de boel tot rust te laten komen. Herintroductie van voedingsmiddelen uit het volgende stadium doe je stuk voor stuk. Je introduceert pas het volgende voedingsmiddel als het laatste helemaal goed is gegaan en geen klachten geeft.
Dit mag je eten in het eerste stadium:
• Bouillon van vlees of vis
• Gekookte broccoli, bloemkool, wortels, uien, prei.
• Pompoen
• Gekookt vlees
• Zeezout
• 1-2 theelepels zuurkoolsap
Dit mag je eten in het tweede stadium:
• Bouillon van vlees of vis
• Gekookte toegestane groente. Geen zetmeelgroenten.
• Pompoen
• Gekookt vlees
• Zeezout
• Verse kruiden
• Gefermenteerde groenten: zuurkool, augurken, kimchi
• Kleine hoeveelheden probiotische zuivel als kefir of wei
• Biologische eidooiers
• Ghee
• Stoofschotels gemaakt van vlees en groenten
In het derde stadium mag je dit eten:
• Bouillon van vlees of vis
• Gekookte toegestane groente. Geen zetmeelgroenten.
• Pompoen
• Gekookt vlees
• Zeezout
• Verse kruiden
• Gefermenteerde groenten: zuurkool, augurken, kimchi
• Probiotische zuivel als kefir of wei
• Biologische eidooiers
• Ghee
• Stoofschotels gemaakt van vlees en groenten
• Verse avocado in soep geprakt, 1 – 3 theelepels om te beginnen
• Pannenkoekjes op basis van notenpasta, pompoen en eieren – gebakken in ghee. Begin met één per dag.
• Roerei met ghee en geserveerd met avocado als dat goed gaat en gekookte groenten.
In het vierde stadium mag je dit eten:
• Bouillon van vlees of vis
• Gekookte toegestane groente. Geen zetmeelgroenten.
• Pompoen
• Gekookt vlees
• Zeezout
• Verse kruiden
• Gefermenteerde groenten: zuurkool, augurken, kimchi
• Probiotische zuivel als kefir of wei
• Biologische eidooiers
• Koudgeperste olijfolie
• Ghee
• Stoofschotels gemaakt van vlees en groenten
• Verse avocado in soep geprakt, 1 – 3 theelepels om te beginnen
• Pannenkoekjes op basis van notenpasta, pompoen en eieren – gebakken in ghee. Begin met één per dag.
• Roerei met ghee en geserveerd met avocado als dat goed gaat en gekookte groenten.
• Vers geperste sap: begin met een paar eetlepels wortelsap.
• Brood gemaakt van notenmeel, eieren, pompoen, toegestane vetten, zout. Gebruik dadels en gedroogd fruit om te zoeten.
Dit mag je eten in het vijfde stadium:
• Bouillon van vlees of vis
• Rauwe toegestane groenten, geschild
• Geschilde, gekookte appel
• Honing, een paar eetlepels per dag
• Pompoen
• Gekookt vlees
• Zeezout
• Verse kruiden
• Gefermenteerde groenten: zuurkool, augurken, komchi
• Probiotische zuivel als kefir of wei
• Biologische eidooiers
• Koudgeperste olijfolie
• Ghee
• Stoofschotels gemaakt van vlees en groenten
• Verse avocado in soep geprakt, 1 – 3 theelepels om te beginnen
• Pannenkoekjes op basis van notenpasta, pompoen en eieren – gebakken in ghee. Begin met één per dag.
• Roerei met ghee en geserveerd met avocado als dat goed gaat en gekookte groenten.
• Vers geperste sappen, wortel, munt, kool, sla, appel, ananas, mango.
• Brood gemaakt van notenmeel, eieren, pompoen, toegestane vetten, zout. Gebruik dadels en gedroogd fruit om te zoeten.
Zesde stadium
Op het eind kun je het volgende eten:
• Bouillon van vlees of vis
• Rauwe, toegestane groenten, geschild
• Pompoen
• Geschilde, rauwe appel
• Ander rauw fruit, voorzichtig geïntroduceerd
• Een paar eetlepels honing per dag
• Gekookt, geroosterd of gebakken vlees (niet zwart geblakerd)
• Zeezout
• Verse kruiden
• Koudgeperste olijfolie
• Gefermenteerde groenten: zuurkool, augurken, kimchi
• Probiotische zuivel als kefir of wei
• Biologische eidooiers
• Ghee
• Stoofschotels gemaakt van vlees en groenten
• Verse avocado in soep geprakt, 1 – 3 theelepels om te beginnen
• Pannenkoekjes op basis van notenpasta, pompoen en eieren – gebakken in ghee. Begin met één per dag.
• Roerei met ghee en geserveerd met avocado als dat goed gaat en gekookte groenten.
• Vers geperste sappen, wortel, munt, kool, sla, appel, ananas, mango.
• Brood gemaakt van notenmeel, eieren, pompoen, toegestane vetten, zout. Gebruik dadels en gedroogd fruit om te zoeten.
Hoe doorloop je de stadia?
Je begint dus bij het begin. Zodra de boel tot rust komt – en dit kan wel een poosje duren – introduceer je 1 ding uit het volgende stadium dat nieuw is. Bij geen reactie kun je dit blijven eten. Na een aantal dagen introduceer je het volgende en kijk je weer of er reacties optreden. Reacties zouden kunnen zijn: hoofdpijn, kramp, maagklachten, uitslag, duf gevoel in het hoofd.
Wanneer je samenwerkt met een therapeut zal hij of zij je voortgang nauwgezet in de gaten houden en contact met je onderhouden gedurende dit proces. Je therapeut houdt bij wat je klachten waren in het begin en hoe zich die ontwikkelen gedurende het protocol. Dit kun je ook zelf doen, maar mijn ervaring (en advies) is om zoiets niet zelf te ondernemen. Heb je geen therapeut in de buurt? Je kan het ook online doen!
Conclusie
Dit GAPS introductiedieet stoomt je dus klaar voor het eigenlijke of ‘volledige’ GAPS dieet. Hierover zal ik meer vertellen in het volgende artikel in deze GAPS serie.
